Παροξυσμικός βήχας – μήπως κρύβει κάτι πολύ σοβαρότερο;

Ο Κοκκύτης είναι μια βακτηριακή λοίμωξη των αεροφόρων οδών. Προκαλεί σοβαρές επαναλαμβανόμενες κρίσεις παροξυσμικού βήχα, οι οποίες “αδειάζουν” τους πνεύμονες από αέρα δημιουργώντας έτσι στην πρώτη εισπνοή μετά τον βήχα, χαρακτηριστικό εισπνευστικό συριγμό (Whoop).

Παροξυσμικός βήχας - Κοκκύτης

Δεν παράγουν όλα τα άτομα που νοσούν αυτό τον χαρακτηριστικό ήχο (Whoop)– τα βρέφη κάτω των 6 μηνών και οι ενήλικες σύχνά δεν τον εμφανίζουν. Μερικές φορές τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια βήχα, ακολουθεί έμετος ή το άτομο μπορεί να πάρει μια κυανωτική όψη (μωβ) λόγω της έλλειψης οξυγόνου.

Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να αναζητηθεί επείγουσα ιατρική βοήθεια. Καλέστε τον γιατρό σας ή κατευθυνθείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο με τους οικείους σας ή το ασθενοφόρο. Είναι εξαιρετικά μεταδοτική νόσος έχοντας κατά νου ότι το 80-100% των ατόμων που θα έρθουν σε επαφή με το άτομο που νοσεί μπορεί να νοσήσουν, ιδιαίτερα στα βρέφη κάτω των 12 μηνών, στα οποιά μπορεί να αποβεί μοιραία ή να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη. Στατιστικά ένα στα 200 μωρά που θα νοσήσει, θα καταλήξει από την συγκεκριμένη νόσο.

Στο Εθνικό σύστημα εμβολιασμών περιλαμβάνεται το εμβόλιο για τον κοκκύτη και είναι σημαντικό τα βρέφη να εμβολιάζονται νωρίς. Η ανοσοποίηση που προσφέρει όμως δεν διαρκεί και για την ενήλικη ζωή, γι’αυτό μια αναμνηστική δόση είναι απαραίτητη κατά την ενηλικίωση. Για να προστατευτούν τα παιδιά επαρκώς, δεν αρκεί να ανοσοποιηθούν μόνο αυτά, αλλά και οι ενήλικες που τα περιβάλλουν καθώς και οι επαγγελματίες υγείας οι οποίοι τα συναναστρέφονται. Ο χαρακτηριστικός βήχας του κοκκύτη έχει ονομαστεί και ως “βήχας των εκατό ημερών” λόγω της διάρκειας του που μπορεί να φτάσει πολλές εβδομάδες.

Αίτια του κοκκύτη

Ο Κοκκύτης προκαλείται κυρίως από το βακτήριο Bordetella pertussis. Διαδίδεται μέσω της στοματικής οδού και συγκεκριμένα από σταγονίδια που εκτοξεύονται από την μύτη, το στόμα και το λαιμό όταν μιλάμε, βήχουμε ή φταρνιζόμαστε. Ο χρόνος επώασης είναι 10-20 ημέρες και η περίοδος μετάδοσης διαρκεί μέχρι 3 εβδομάδες από την εμφάνιση της νόσου ή μέχρι να συμπληρωθεί η 10η ημέρα θεραπείας με αντιβιοτικά.

Συμπτώματα του κοκκύτη

Γενικά ο Κοκκύτης έχει 3 στάδια. Το πρώτο (αρχικό ή καταρροϊκό) στάδιο, που εμφανίζεται περίπου μια εβδομάδα μετά την αρχική έκθεση στο βακτήριο και στο οποίο το άτομο που νοσεί, θα παρουσιάσει συμπτώματα ανάλογα με αυτά του κοινού κρυολογήματος (μερικά άτομα μπορεί να εμφανίσουν και διάρροια σε αυτή τη φάση). Σε αυτό το στάδιο ο κοκκύτης είναι εξαιρετικά μεταδοτικός. Κατά την δεύτερη ή τρίτη εβδομάδα ο βήχας επιδεινώνεται και μπορεί να διαρκέσει και ως έξι εβδομάδες – αυτό είναι το δεύτερο στάδιο του κοκκύτη (παροξυσμικό). Τα άτομα σε αυτό το στάδιο μπορεί να είναι απύρετα ή μπορεί να εμφανίζουν δεκατική πυρετική κίνηση. Το χαρακτηριστικό ιδίωμα του κοκκύτη είναι τα παρατεταμένα επεισόδια σοβαρού βήχα το οποίο μπορεί (όχι όμως απαραίτητα) να καταλήξει στην πρώτη εισπνοή μετά των βήχα, σε ένα έντονο εισπνευστικό συριγμό (Whoop).

Τα επεισόδια του βήχα μπορεί να είναι αρκετά σοβαρά ώστε να προκαλέσουν:

  • Έμετο
  • Πνιγμονή
  • Διακοπή της αναπνοής
  • Κυάνωση
  • Λιποθυμία
  • Σπασμούς
  • Και/ή πετέχειες στο πρόσωπο (λόγω πίεσης στο πρόσωπο από το βήχα)

Σοβαρές επιπλοκές μπορούν να επισυμβούν στα παιδία. Για παράδειγμα, η έλλειψη οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη, ή μπορεί να αναπτύξουν μια πνευμονία. Ο βήχας είναι συχνά παροξυσμικός κατά τις βραδινές ώρες και κατά την έκθεση στον κρύο αέρα. Στο τρίτο στάδιο ο βήχας γίνεται σταδιακά λιγότερο έντονος, αλλά μπορεί να επιμείνει μέχρι και για μήνες. Αυτό είναι γνωστό και ως στάδιο ανάρρωσης. Δεν περνούν όλα τα άτομα απ’όλα τα στάδια της νόσου, ιδιαίτερα αν έχουν κάποιου βαθμού ανοσοποίηση από προηγούμενους εμβολιασμούς.

Θεραπεία του κοκκύτη

Η θεραπεία με αντιβιοτικά, ειδικά αν ξεκινήσει ενωρίς, μπορεί να μειώσει την χρονική περίοδο που ένα άτομο με κοκκύτη μπορεί να μεταδώσει τη νόσο στους γύρω του. Ωστόσο, δεν μπορεί να ελαττώσει την σοβαρότητα της νόσησης ή τη διάρκεια αυτής. Τα άτομα που βρίσκονται κοντά στο άτομο που νοσεί, πρέπει επίσης να λάβουν αντιβιοτική αγωγή και ένα αναμνηστικό εμβολιασμό κατά της νόσου. Τα αντιβηχικά φαρμακευτικά σκευάσματα είναι αναποτελεσματικά και ίσως δεν είναι αρκετά ασφαλή για χρήση σε μικρά παιδιά. Τα βρέφη με κοκκύτη συνήθως χρήζουν νοσοκομειακής περίθαλψης και παρακολούθησης έτσι ώστε να παρακολουθείται η αναπνευστική τους λειτουργία και να ενυδατώνονται.

Καταλήγοντας, η πρόληψη της νόσου μέσω της ανοσοποίησης με το εμβόλιο, παραμένει η καλύτερη θεραπεία. Ο εμβολιασμός είναι δωρεάν και μπορεί να πραγματοποιηθεί από τους παιδίατρους αλλά και από τους γενικούς οικογενειακούς γιατρούς σε μωρά, έφηβους, γονείς, παππούδες και γιαγιάδες αλλά και σε άτομα που φροντίζουν βρέφη ή παιδιά (καθώς και σε εγκύους στο 3ο τρίμηνο κάθε κύησης -σε κάποιες χώρες). Το εμβόλιο κατά του κοκκύτη περιλαμβάνει επίσης ανοσοποίηση κατά της διφθερίτιδας και του τετάνου, νόσους που επίσης μπορούν να καταστούν δυνητικά θανατηφόρες, και για τις οποίες τα παιδιά αλλά και οι ενήλικοι πρέπει να εμβολιάζονται.

 

Πρώτη δημοσίευση στο http://www.corfudoctor.com/ από τον Γενικό Οικογενειακό ιατρό Γιάννη Βιτουλαδίτη

Γιάννης Βιτουλαδίτης

Comments

comments