Πρώτη μέρα στο σχολείο: Πώς να αντιμετωπίσετε το άγχος αποχωρισμού!

timthumb

Το άγχος αποχωρισμού είναι ένα πολύ κοινό πρόβλημα για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αλλά μπορεί να παραταθεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες, ειδικά κατά τις πρώτες εβδομάδες του σχολείου. Μπορεί επίσης να δείτε κάποιο άγχος αποχωρισμού στα παιδιά μετά από μια ασθένεια, διακοπές, ή ακόμα και σε ένα Σαββατοκύριακο που εσείς χρειάζεται να λείψετε (π.χ φεύγετε για ταξίδι και τα παιδιά κοιμούνται στο σπίτι των παππούδων ενώ έχουν συνηθίσει να είναι στο σπίτι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα).

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας βρίσκονται σε ηλικία όπου μαθαίνουν να διαπραγματεύονται την ανεξαρτησία τους και ενώ αυτό τα συναρπάζει ταυτόχρονα τα τρομάζει. Είναι στην ηλικία που αρχίζουν να νιώθουν ότι είναι ξεχωριστά άτομα, ότι έχουν δικές τους ανάγκες και επιθυμίες ξεχωριστές από τις δικές σας και τότε συνειδητοποιούν ότι μπορεί να μην είσαστε πάντα δίπλα τους.   Η πρώτη μέρα στο παιδικό σταθμό ή στο σχολείο μπορεί να πυροδοτήσει αυτό το φόβο, ότι δεν θα είσαστε πάντα δίπλα του, προκαλώντας έντονο άγχος στο παιδί με αποτέλεσμα να μη θέλει να σας χάσει από τα μάτια του.  Πως μπορείτε να το αντιμετωπίσετε?  Με κάποια απλά βήματα χρήσιμα τόσο για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας όσο και για για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας:

  • Πρώτα απ’ όλα είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα παιδιά διαισθάνονται τη διάθεση και τα συναισθήματα σας με αποτέλεσμα να τα παίρνουν και να τα κάνουν δικά τους. Επομένως, προσπαθήστε να παραμείνετε θετικοί και ήρεμοι ειδικά αν πρόκειται για την πρώτη φορά στο σχολείο.
  • Είναι καλό να έχετε στο μυαλό σας ότι επειδή ξεκινάει το σχολείο δεν σημαίνει και απαραίτητα ότι το παιδί σας ανησυχεί ή ότι θα βιώσει άγχος αποχωρισμού. Καλό είναι να αποφεύγετε ερωτήσεις όπως: “Νιώθεις άγχος ή ανησυχείς ή φοβάσαι που ξεκινάει το σχολείο ή που θα πας πρώτη φορά στο σχολείο και θα είσαι μακριά από μένα?”. Αντιθέτως, επικεντρώστε τη προσοχή σας στα συναρπαστικά σημεία της έναρξης της σχολικής χρονιάς!
  • Για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει τη σωστή επιλογή παιδικού σταθμού. Καλό είναι να επισκεφτείτε μερικούς πριν πάρετε την τελική σας απόφαση. Ρωτήστε άλλους γονείς και περάστε μερικές ώρες σε κάθε παιδικό σταθμό που ταιριάζει περισσότερο στα δεδομένα του παιδιού σας. Σκεφτείτε το περιβάλλον με το δικό σας παιδί στο μυαλό: “θα νιώθει άνετα σε αυτό το περιβάλλον? Ταιριάζει στην προσωπικότητά του? Είναι κατάλληλο το περιβάλλον για το επίπεδο δραστηριότητας του δικού μου παιδιού?” Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο να βρείτε το κατάλληλο σχολικό περιβάλλον για την ιδιοσυγκρασία του παιδιού σας ειδικά όταν είναι η πρώτη φορά που αποχωρίζεται το οικογενειακό περιβάλλον, τη θαλπωρή και την ασφάλεια του σπιτιού του.
  • Και ναι βρήκατε το κατάλληλο σχολικό περιβάλλον! Μέρες πριν, αλλά ακόμα και εβδομάδες πριν τη πρώτη μέρα μπορείτε να κάνετε μικρές επισκέψεις στο παιδικό σταθμό ή στο σχολείο (ειδικά αν είναι καινούριο το σχολείο για το παιδί) μαζί με το παιδί σας. Εάν το σχολείο προσφέρει ‘περίοδο προσαρμογής’ ακόμα καλύτερα! Φροντίστε να είστε εκεί κατά τη ‘περίοδο προσαρμογής’ ώστε να το βοηθήσετε να κάνει ήρεμα και με ασφάλεια τη μετάβαση από εσάς στη δασκάλα ή στον δάσκαλο, να γνωρίσει το περιβάλλον, να συναναστραφεί με τα άλλα παιδιά. Εάν είναι δυνατόν, περάστε χρόνο στη τάξη, στους χώρους παιχνιδιού ή απλά περπατήστε γύρω ή έξω από το σχολικό κτίριο σε άλλες περιπτώσεις. Όσο περισσότερο χρόνο μπορείτε να περάσετε στο σχολείο (πριν από την πραγματική έναρξη του) τόσο πιο εύκολη θα είναι η μετάβαση.
  • Διευκολύνετε τη σύνδεση του παιδιού σας με τον εκπαιδευτικό. Όλα τα παιδιά έχουν την ανάγκη να συνδεθούν συναισθηματικά με τη δασκάλα ή το δάσκαλο τους έτσι ώστε τους να αισθανθούν άνετα μέσα στην τάξη. Μέχρι να αισθανθούν αυτή τη σύνδεση δεν θα είναι σε θέση να μάθουν και να δεχτούν καινούριες γνώσεις και δραστηριότητες. Οι έμπειροι εκπαιδευτικοί το γνωρίζουν αυτό πολύ καλά, και το καλωσόρισμα τους στην έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι συναισθηματικής φύσης. Προφανώς, αν μπορείτε να κανονίσετε για το παιδί σας να συναντήσει τη δασκάλα ή τον δάσκαλο πριν τη πρώτη μέρα του σχολείου, θα ήταν πολύ βοηθητικό. Παρόλα αυτά, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αισθανθεί καλά με τον εκπαιδευτικό, ακόμα κι αν δεν έχουν συναντηθεί πριν την έναρξη του σχολείου.
  • Μόλις μάθετε το όνομα της δασκάλας ή του δασκάλου μπορείτε να την/τον αναφέρετε στο παιδί σας λέγοντας για παράδειγμα: “ Όταν θα είσαι με την κο Νίκο πάω στοίχημα ότι θα εντυπωσιαστεί με το πόσο καλή είσαι στο να τακτοποιείς τα πράγματα σου!” “Είμαι σίγουρος ότι η κα Μαρία διαβάζει παραμύθια στα παιδιά. Πιστεύω ότι θα μπορούσε να διαβάσει και το αγαπημένο σου παραμύθι αν το πάρεις μαζί σου στο παιδικό σταθμό ή στο σχολείο.”
  • Ενθαρρύνετε το παιδί σας να φτιάξει μια ζωγραφιά για να τη δώσει στον κο Νίκο ή στην κα Άννα την πρώτη μέρα στο σχολείο. Αυτή η κίνηση θα βοηθήσει το παιδί σας να νιώσει συμπάθεια για τη δασκάλα/δάσκαλο και με τη σειρά της/του θα ανταποδώσει αυτή τη συμπάθεια. Ανεξάρτητα, από την οικειότητα που θα έχει το παιδί σας με τον εκπαιδευτικό την πρώτη μέρα στο σχολείο, η κίνηση αυτή θα ενισχύσει και θα βοηθήσει το δεσμό παιδιού-δασκάλου.
  • Κάντε πρακτική στον αποχαιρετισμό. Για πολλά παιδιά, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι τη στιγμή που θα πρέπει να σας χαιρετίσει για να μπει στο σχολείο. Ξεκινήστε με μικρούς αποχαιρετισμούς και κάντε πρακτική τον τρόπο που θα λέτε αντίο. Μπορείτε να αναπτύξετε μια ρουτίνα αποχαιρετισμού όπως για παράδειγμα : “Σε αγαπάω πολύ, να περάσεις όμορφα και θα έρθω να σε πάρω στις 2 (και δίνετε ένα φιλάκι και μια αγκαλιά o ένας στον άλλον)”. Μπορείτε να έχετε φτιάξει μαζί μια χάρτινη καρδούλα (ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορεί να έχει μια ζωγραφιά πάνω ή ένα μήνυμα αγάπης) για να του θυμίζει εσάς, την οποία θα μπορεί να την έχει στη τσέπη του και να σας τη δώσει όταν επιστρέψετε. Συγχρόνως, είναι καλό να χρησιμοποιήσετε και κάποιες από τις παραπάνω προτάσεις για την ενίσχυση του δεσμού παιδιού-δασκάλου. Εάν δώσατε βάση στην επιλογή του σωστού παιδικού σταθμού ή σχολείου για το παιδί σας τότε σίγουρα θα έχετε βρει και τους κατάλληλους εκπαιδευτικούς που θα γνωρίζουν πώς να προσεγγίσουν και να κάνουν το παιδί σας να αισθανθεί ασφάλεια και άνετα. Το παιδί σας χρειάζεται να μεταβιβάσει το δεσμό που έχει μαζί σας προς τη δασκάλα/δάσκαλο για να καταφέρει να σας αποχαιρετίσει με επιτυχία και χωρίς κλάματα.
  • Προσπαθήστε να βρείτε ένα ή δύο παιδάκια που θα είναι στην ίδια τάξη με το παιδί σας (τουλάχιστον να είναι στον ίδιο παιδικό σταθμό ή σχολείο) και κάντε παρέα με τις οικογένειες τους πριν ακόμα ξεκινήσει το σχολείο. Εάν το παιδί σας ξεκινήσει να εκφράζει ανησυχία για τη πρώτη μέρα στο παιδικό σταθμό ή στο σχολείο, μπορείτε να του υπενθυμίσετε ότι θα είναι και οι φίλοι του εκεί.
  • Προγραμματίστε από πριν πως θα διαχειριστείτε τα δικά σας συναισθήματα τη στιγμή που θα αποχαιρετάτε και θα αφήνετε το παιδί σας στο σχολείο. Η δική σας αναστάτωση ή συγκίνηση θα περάσει στο παιδί και θα νιώσει και εκείνο το ίδιο. Έχετε εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς, γνωρίζετε το σχολικό περιβάλλον και πάνω από όλα έχετε εμπιστοσύνη στο παιδί σας ότι είναι δυνατό και μπορεί να τα καταφέρει! Και όλα θα πάνε καλά!
  • Να είστε πάντα στην ώρα σας για το σχόλασμα. Είναι πολύ σημαντικό να είστε στην ώρα σας ειδικά τις πρώτες μέρες του σχολείου. Εάν το παιδί σας δει ότι όντως είστε εκεί την ώρα που του υποσχεθήκατε τότε ο αποχωρισμός μέρα με τη μέρα θα γίνεται όλο και πιο εύκολος.

Τα παιδιά μπορεί να εκφράσουν το άγχος αποχωρισμού με διαφορετικούς τρόπους, για παράδειγμα μπορεί το πρωί να κάνετε ‘μάχη’ για να σηκωθεί από το κρεβάτι ή για να ντυθεί, να αρνείται να κοιτάξει ή να μιλήσει στον δάσκαλο ή να έχει ξαφνικά ξεσπάσματα θυμού. Είναι καλό να έχετε στο μυαλό σας ότι τα παιδιά αντιδρούν στο άγχος αποχωρισμού και σε νέες καταστάσεις με διαφορετικούς τρόπους. Παραμείνετε ήρεμοι και θετικοί έχοντας εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς οι οποίοι γνωρίζουν πώς να χειριστούν την κατάσταση όταν φεύγετε, κρατήστε μια κανονική ρουτίνα και κρατήστε σημαντικές αλλαγές στο ελάχιστο τις μέρες πριν την έναρξη του σχολείου.

Είναι πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι το κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό. Κάποια παιδιά χρειάζονται περισσότερο χρόνο και κάποια άλλα λιγότερο για να προσαρμοστούν σε ένα νέο περιβάλλον. Όλα όμως τα παιδιά χρειάζονται την κατανόηση, την υπομονή και την αστείρευτη αγάπη σας που απλόχερα προσφέρετε σε κάθε καινούριο τους βήμα και ξεκίνημα.

Άντζελα Κρητικού

BSc (Hons), MSc Πανεπιστήμιο του Λονδίνου

Προγεννητική/Εκπαιδευτική Ψυχολόγος

Ψυχοθεραπεύτρια-Εναλλακτική Θεραπεύτρια

http://www.trinityhealingcentre.com

Διαβάστε επίσης το άρθρο: Προετοιμαστείτε για τη Νέα Σχολική Χρονιά!

Άντζελα Κρητικού

Comments

comments

2 thoughts on “Πρώτη μέρα στο σχολείο: Πώς να αντιμετωπίσετε το άγχος αποχωρισμού!

  1. Pingback: Προετοιμαστείτε για τη Νέα Σχολική Χρονιά - MedTips

  2. Pingback: Προετοιμαστείτε για τη Νέα Σχολική Χρονιά | MedTips

Comments are closed.